مهرداد به معنی داده میترا» است. این نام از نام پارسی باستان Miθradāta می‌آید. شکل پهلوی (پارتی) آن Mihrdāt بود و یونانیان و رومیان آن را Mithridates می‌خواندند.
مهرداد فرزند فریاپات و نوه برادری ارشک یکم بود. او چند برادر داشت که بزرگترین آن‌ها، فرهاد یکم، در سال ۱۷۶ پ.م. به جای پدرشان برتخت شاهی نشسته بود .
طبق سنت باستان ، شاه باید یکی از فرزندان خود را به عنوان جانشین انتخاب می کرد اما با اینکه در خط جانشینی فرزندان فرهاد بر مهرداد الویت داشتند، او سنت را شکست و برادرش را به دلیل شایستگی‌هایی که از خودش نشان داده بود، به عنوان جانشین خود برگزید.
پس از مرگ فرهاد یکم، مهرداد به جای او برتخت نشست. او در نخستین عملیات نظامی گسترده خود، رو به سوی دولت یونانی بلخ کرد. دولت بلخ که در جریان جنگ‌های طولانی با سغد و دولت‌های هندی تضعیف شده بود، در دهه ۱۵۰ پ.م. به سختی از شاهنشاه اشکانی شکست خورد و مهرداد وارد بلخ شد و این منطقه را ضمیمه خاک امپراتوری خود کرد.
پس از آن، مهرداد رو به سوی سلوکیان برگرداند. در ۱۴۶ پ.م. به ماد حمله کرد و همدان را تصرف کرد.
پس از آن، در سال ۱۴۱ پ.م. وارد بابل و میانرودان شد و در آنجا رسماً به عنوان شاهنشاه ایران تاجگذاری کرد. سکه‌هایی از این دوران که در شهر سلوکیه ضرب شده‌اند، برجای مانده‌است. پس از آن برای برای دفاع از مرزهای شمالی شاهنشاهی اشکانی به گرگان رفت. در همین زمان بود که سرداران اشکانی به نام او پارس و عیلام را فتح کردند.
با اینکه صد دروازه تا آن روز پایتخت اشکانیان بود، وی در سلوکیه، همدان و تیسفون و البته شهر تازه تأسیس مهردادگرد (نیسای امروزی) کاخ‌های شاهنشاهی جدیدی بنا کرد و پایتخت پیشین پارت‌ها اهمیت سابق خود را از دست داد. تیسفون پایتخت زمستانی و همدان پایتخت تابستانی انتخاب شدند.
در سال ۱۴۰ پ.م. سلوکیان دوباره به میانرودان حمله کردند و درحالی که مهرداد در شرق مشغول نبرد با سکاها بود، دیمتریوس دوم سلوکی میانرودان را فتح کرد. با این حال سلوکیان به زودی شکست خوردند و در همان سال بیرون رانده شدند. حتی خود دیمیتریوس به دست پارت‌ها افتاد و او را به گرگان نزد مهرداد فرستادند. او به گرمی از شاه سلوکی پذیرایی کرد و حتی دختر خودش رزگونه را به عقد او درآورد. مهرداد سپس شاه عیلام ( الیمائی ) را به خاطر یاری به سلوکیان مجازات کرد.
شاهنشاه اشکانی همچنین اجازه داد وادفراداد دوم، شاه پارس، در قلمرویش خودمختاری بیشتری داشته باشد. مهرداد سپس در سال ۱۳۲ پ.م. درگذشت و فرهاد دوم به جایش بر تخت نشست.
بخش اول
مهرداد ,پ ,م ,سال ,اشکانی ,سلوکیان ,پ م ,را به ,در سال ,به عنوان ,پس از
درباره این سایت